تاریخچه بیوتکنولوژی (زیست فناوری)

بیوتكنولوژی ریشه در تاریخ دارد و تكوین آن از سالهای بسیار دور آغاز شده تابحال ادامه یافته است.
  درتقسیم بندی زمانی میتوان سه دوره برای تكامل بیوتكنولوژی قائل شد.
۱) دورهٔ تاریخی كه بشر با استفاده ناخودآگاه از فرآیندهای زیستی به تولیدمحصولات تخمیری مانند نان، مشروبات الكلی، لبنیات ترشیجات و سركه و غیره می پرداخت. در شش هزار سال قبل از میلاد مسیح، سومریان و بابلیها از مخمرها در مشروب سازی استفاده كردند. مصریها در چهار هزار سال قبل با كمك مخمر و خمیرمایه نان میپختند. در این دوران فرآیندهای ساده و اولیه بیوتكنولوژی وبویژه تخمیر توسط انسان بكار گرفته میشد.
۲) دوره اولیه قرن حاضر كه با استفاده آگاهانه از تكنیكهای تخمیر و كشت میكروارگانیسمها در محیطهای مناسب و متعاقباً استفاده از فرمانتورها در تولیدآنتی بیوتیكها، آنزیمها، اجراء مواد غذائی، مواد شیمیائی آلی و سایر تركیبات،بشر به گسترش این علم مبادرت ورزید. در آن دوره این بخش از علم نام میكروبیولوژی صنعتی بخود گرفت و هم اكنون نیز روند استفاده از این فرآیندهادر زندگی انسان ادامه دارد. لیكن پیش بینی میشود به تدریج با استفاده ازتكنیكهای بیوتكنولوژی نوین بسیاری از فرآیندهای فوق نیز تحت تأثیر قرارگرفته و به سمت بهبودی و كارآمدی بیشتر تغییر پیدا كنند.

۳) دوره نوین بیوتكنولوژی كه با كمك علم ژنتیك درحال ایجاد تحول در زندگی بشر است. بیوتكنولوژی نوین مدتی است كه روبه توسعه گذاشته و روز بروزدامنه وسعت بیشتری به خود میگیرد.

این دوره زمانی از سال ۱۹۷۶ با انتقال ژنهائی از یك میكروارگانیسم به میكروارگانیسم دیگر آغاز شد. تا قبل از آن دانشمندان در فرآیندهای بیوتكنولوژی از خصوصیات طبیعی و ذاتی میكروارگانیسمها استفاده میگردند لیكن در اثر پیشرفت در زیست شناسی مولكولی وژنتیك و شناخت عمیق تراجزاء ومكانیسمهای سلولی ومولكولی متخصصین علوم زیستی توانستند تا به اصلاح و تغییر خصوصیات (میكرو) ارگانیسمها بپردازندو(میكرو) ارگانیسمهائی باخصوصیات كاملاً جدید بوجود آوردند تا با استفاده ازآنها بتوان تركیبات جدید را بامقادیر بسیار بیشتر و كارائی بالاتر تولید نمود.

600 سال قبل از میلاد 1830 1833 1855 1869 1914 1919 1938 1939 1959 1954 1955 1966 1970 1971 1975 1976 1977 1978 1983 1984 1986 1990 1995 1997 1998 2000 2001

آبجوسازی در مصر و کشورهای حاشیه رود نیل کشف پروتئین ها جداسازی اولین آنزیم ها کشف باکتری ای کلای کشف DNA استفاده از باکتری ها در تصفیه فاضلاب استفاده از واژه بیوتکنولوژی توسط یک مهندس کشاورزی استفاده از اصلاح بیولوژی مولکولی کشف فعالیت ضدباکتریایی قارچ پنی سیسلیوم توسط فلمینگ پنی سیلین کشف ساختمان رشته ایی مارپیچ DAN  توسط واتسون و گریک توضیح و تشریح ساختمان آنتی بادی کشف سلول جداسازی یک آنزیم سنتز کننده DNA کشف کدهای ژنتیکی اولین سنتز کامل یک ژن کشف آنزیم های برش دهنده اسیدهای نوکلئیک اولین آنتی بادی مونوکلونال اولین بیان ژن مخمر در باکتری ای کلای اولین بیان ژن انسان در باکتری تولید انسولین نوترکیب انسانی ابداع روش PCR  برای تکثیر قطعات DNA اولین واکسن مهندسی ژنتیک ، ابداع روش انگشت نگاری DNA EPA اولین تنباکوی مهندسی ژنتیک را تایید کرد شروع پروژه ژنوم انسانی، تولید اولین گاو ترانس ژنتیک کشف اولین ژنوم کامل یک موجود زنده استفاده از سلول های ریشه ایی برای معالجه بیماریها شناسایی زنوم کامل مگس سرکه و بسیاری از موجودات دیگر شناسایی کامل ژنوم انسان و بسیاری دیگر از ارگانیسم ها