بیوتکنولوژی (زیست فناوری) چیست؟
گستردگی و تنوع کاربردهای بیوتکنولوژی، تعریف و توصیف آنرا کمی مشکل و متنوع ساخته است. برخی آن را مترادف میکروبیولوژی صنعتی و استفاده از میکروارگانیسم ها می‌دانند و برخی آنرا معادل مهندسی ژنتیک تعریف می‌کنند. اما به طور کلی می توان تعریف زیر را برای بیوتکنولوژی ارائه داد. کاربرد روشهای علمی و فنی در تبدیل بعضی مواد به کمک عوامل بیولوژیک (میکروارگانیسمها، یاخته‌های گیاهی و جانوری و آنزیمها و… ) برای تولید کالا و خدمات در کشاورزی، صنایع غذایی، دارویی، پزشکی و سایر صنایع. هر چند که با گذشت زمان دانشمندان به مفاهیم مشترکی در مورد تعریف بیوتکنولوژی نزدیک شده اند اما هر متخصص و دانشمندی تعریف جداگانه ای از بیوتکنولوژی ارائه می‌دهد. علت این حقیقت را باید در ماهیت بیوتکنولوژی یافت.گستردگی کاربرد بیوتکنولوژی در قرن بیست و یکم به حدی است که اقتصاد، بهداشت، درمان، محیط زیست، آموزش، کشاورزی، صنعت، تغذیه و سایر جنبه‌های زندگی بشر را تحت تاثیر شگرف خود قرار خواهد داد. به همین دلیل اندیشمندان جهان قرن بیست و یکم را قرن بیوتکنولوژی نامگذاری کرده اند.
در جهانی که با رشد انفجاری جمعیت روبروست ، علمی همچون بیوتکنولوژی است که می‌تواند نقش اثرگذاری در تامین غذای نسل حاضر و آینده کشورها داشته باشد. اگر خواهان وجود یک امنیت غذایی سالم، ارزان و کافی باشیم و نگران خرابی منابع غذایی از طریق خشکسالی، سیل، سرمای زودرس، بیماریها و غیره هستیم و همچنین اگر خواستار همگامی بخش کشاورزی با رشد جمعیت کنونی هستیم درحالی که اغلب زمین‌های کشاورزی و تقریبا همه آبهای مورد مصرف کشاورزی در حال استفاده می‌باشند، بیوتکنولوژی به کمک ما می‌آید. چرا که بیوتکنولوژیست‌ها می‌گویند که با این علم می‌توان راهکارهایی را برای نگهداری منابع غذایی، حذف آلودگیهای زیست محیطی، افزایش و بهبود تولیدات کشاورزی، کاهش وابستگی به مواد شیمیایی کشاورزی، ارایه بهترین روند تولید مواد غذایی، کاهش هزینه‌ها، تولید مواد غذایی سالم، بهداشتی، کافی و ارزان و با کیفیت تغذیه‌ای بالا تامین کرد.
کلمه بیوتکنولوژی (Biotechnology) از دو کلمه bio به معني ارگانيسم و بافت هاي زنده وtechnology به معنای یک روش علمی به منظور دستیابی به یک هدف علمی شکل گرفته است. بیوتکنولوژی به طور کلی به مجموعه‌ای از فناوریها اطلاق می‌شود که ارگانیسم های زنده یا بیولوژیکی گیاه، حیوان، میکروارگانیسم یا ترکیبات مخصوص مشتق شده از این ارگانیسم ها را به منظور تولید کالاها و خدمات صنعتی بکار می‌گیرد.
دولت آمريكا بيوتكنولوژي را استفاده از هرگونه تكنيتكي كه از ارگانيسم هاي زنده و يا بخشي از آنها براي
1 توليد و يا اصلاح محصولات
2 بهبود گياهان و حيوانات
3 رشد ميكروارگانيسم ها براي استفاده هاي ويژه
تعريف مي كند.
دولت كانادا تعريفي ديگري از بيوتكنولوژي دارد يكي از تعاريف آن اين است ” بيوتكنولوژي استفاده از فرآيند بيولوژيكي جهت فراهم آوري محصولات و خدمات است.”
اتحاديه اروپا بيوتكنولوژي را اينگونه تعريف مي كند: تركيبي از بيوشيمي،ميكروبيولوژي و علوم مهندسي جهت دستيابي به كاربرد صنعتي ميكروارگانيسم ها ،سلولهاي بافت كشت داده شده و موارد مرتبط به آن است.
با توجه به پيچيدگي علم بيوتكنولوژي هنوز تعاريف مختلف ديگري براي آن درنظر گرفته مي شود. با اين وجود همه ما بايستي بدانيم بيوتكنولوژي چيست و چه فوایدی براي زندگي بشر و كره زمين دارد .
